Definicija, funkcija i saveti za jačanje imuniteta kod dece
Saznajte kako funkcioniše imunitet, koje vrste postoje i kako da ojačate imuni sistem kod dece – za naš novi blog piše doktorka -pedijatar, dr Vesna Ivančević.
Šta je imunitet i zašto je važan?
Vrlo često govorimo o imunitetu, a da ne znamo šta ga sve čini i kako funkcioniše. Imuni sistem je veoma složena mreža organa, belih krvnih zrnaca, proteina i različitih hemijskih supstanci. Svi oni u telu rade zajedno da nas zaštite od različitih noksi i pomažu da izlečimo infekcije i povrede.
Kako funkcioniše imuni sistem?
Imuni sistem pravi razliku između naših ćelija i onih koje ne pripadaju našem telu. Kada prepozna uljeze (viruse, bakterije, gljivice, parazite), pokreće odbrambeni mehanizam, uništava ih i pamti pretnje, kako bi sledeći put reagovao brže i efikasnije.
Od čega se sastoji imuni sistem?
- Bela krvna zrnca (leukociti) – postoje mnoge podvrste i svaka ima specifičnu ulogu
- Antitela – su različite vrste proteina koje se vezuju za uljeza i pokreću specifičnu reakciju njihovog uništenja
- Citokini – takođe vrsta proteina, to su glasnici koje govore imunim čelijama gde da odu i šta da rade.
- Sistem komplementa – grupa proteina koja podstiče zarastanje povreda i smanjenje infekcija
- Limfni čvorovi – mali organi koji uklanjaju otpadne materije iz limfe, nalaze se svuda po telu
- Slezina - organ u trbuhu ,čuva leukocite, prerađuje stare oštećene ćelije
- Tonzile i adenoidi (krajnici) - hvataju uljeza čim uđe u telo
- Timus – mali organ koji se nalazi u grudnom košu pomaže sazrevanju T-limfocita (jedna vrsta leukocita) pre nego što krenu da štite telo
- Koštana srž – meko masno tkivo unutar kostiju , mesto gde se stvaraju sve ćelije krvi uključujući i bela krvna zrnca koja učestvuju u imunitetu
- Koža – barijera koja sprečava ulazak štetnih materija i proizvodi određene ćelije imunog sistema
- Sluzokoža - membrana koja pekriva šupljine i organe u telu koja lučenjem sluzi hvata uljeza.
Vrste imunosti:
- Urođena imunost –prirodna imunost je zaštita sa kojom se rađamo, predstavlja prvu liniju odbrane , ona odmah reaguje napadajući svaki organizam koji ne pripada našem telu. Ne zahteva prethodno iskustvo da bi razlikovala svoje ćelije od stranih.Ćelije koje učestvuju u prirodnoj imunosti ne pamte i zato ne pružaju specifičnu dugotrajnu zaštitu od budućih infekcija..
- Stečena imunost – adaptivna imunost razvija se tokom života nakon izlaganja bakterijama, virusima i drugim stranim organizmima, tada sepecifični tipovi limfocita pamte uljeza i nakon ponovne infekcije , brzo pokreću odbranu i saradnji sa drugim ćelijama.
Faktori koji utiču na imunitet kod dece i odraslih
Imunitet sazreva do treće godine života, pa je kod dece posebno važno obezbediti raznovrsnu ishranu, dovoljno sna i bezbedno okruženje. Na imunitet negativno utiču stres, loše navike u ishrani, prekomerna upotreba antibiotika i manjak fizičke aktivnosti.
Simptomi slabog imuniteta
- Hronični umor i pospanost
- Česte infekcije
- Nerazjašnjene groznice i gubitak težine
- Noćno znojenje
- Svrab kože i osipi
- Otečeni limfni čvorovi
- Gubitak kose
- Teškoće sa koncentracijom
Ako se simptomi ponavljaju ili traju duže vreme, važno je obratiti se lekaru.
Kako prirodno ojačati imunitet kod dece
Za snažan imunitet neophodna je:
- raznovrsna i nutritivno bogata ishrana,
- fizička aktivnost i boravak u prirodi,
- dovoljno sna,
- smanjenje stresa i podržavajuće okruženje.
Nekada je potreban samo odmor, promena stresnog okruženja, boravak u prirodi da naš imunitet ponovo počne da radi za nas, ali ako tegobe potraju potražite pomoć.
